Γαστρίτιδα. Ποια τα συμπτώματα; Ποιες τροφές ΔΕΝ πρέπει και ποιες να τρώτε;

του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Ψυχικό στρες, αλόγιστη χρήση φαρμάκων και δύο από τις πιο άσχημες συνήθειες της εποχής μας, τα τσιγάρα και το αλκοόλ, συνθέτουν μία εικόνα καθημερινότητας για πολλούς από εμάς. Δυστυχώς όμως ο αποδέκτης τέτοιων συνηθειών, δηλαδή το στομάχι μας, δεν είναι πάντα έτοιμο να τις αποδεχθεί και να τις αντιμετωπίσει με την ίδια ευκολία. 

Οι συχνοί πόνοι στην κοιλιά, οι καούρες, καθώς και η ξινίλα και τα ρεψίματα μπορεί να είναι παροδικά. Στην περίπτωση όμως που επιμένουν, τότε ερχόμαστε αντιμέτωποι με μία από τις πιο συχνές και δύσκολες παθήσεις της καθημερινότητας μας: αυτήν της γαστρίτιδας. 

Γαστρίτιδα gastritis είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια ομάδα καταστάσεων που έχουν ένα κοινό στοιχείο: τη φλεγμονή του βλεννογόνου του στομάχου. Ο ερεθισμός της γαστρίτιδας είναι συχνά το αποτέλεσμα μιας λοίμωξης που οφείλεται στο ίδιο βακτήριο που προκαλεί τα περισσότερα έλκη του στομάχου. Ωστόσο  και άλλοι παράγοντες - όπως   τραύματα, τακτική χρήση ορισμένων αναλγητικών(μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη) ή η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ - μπορεί επίσης να δημιουργήσει γαστρίτιδα. 

Η γαστρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί είτε ξαφνικά (οξεία γαστρίτιδα) ή μπορεί να συμβεί σιγά-σιγά με την πάροδο του χρόνου (χρόνια γαστρίτιδα). Σε ορισμένες περιπτώσεις, η γαστρίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε έλκη και αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του στομάχου. Για τους περισσότερους ανθρώπους, όμως, η γαστρίτιδα δεν είναι σοβαρή και βελτιώνετε γρήγορα με τη θεραπεία.

Τα σημεία και τα συμπτώματα της γαστρίτιδας μπορεί να είναι: 

• Ένα βασανιστικός πόνος ή κάψιμο ή πόνος (δυσπεψία) στην άνω κοιλιακή χώρα  που μπορεί να χειροτερεύει ή να καλυτερεύει με την τροφή
• Ναυτία
• Εμετός
• Απώλεια της όρεξης
• Ερυγές ή φούσκωμα
• Ένα αίσθημα πληρότητας στο επάνω στην κοιλιά σας μετά το φαγητό
• Η απώλεια βάρους

Η οξεία γαστρίτιδα εμφανίζεται ξαφνικά και είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει ναυτία και πόνο, κάψιμο ή δυσφορία στην άνω κοιλιακή χώρα σας. Η χρόνια γαστρίτιδα αναπτύσσεται σταδιακά και είναι πιο πιθανό να προκαλέσει έναν χαλαρό, ήπιο πόνο και ένα αίσθημα πληρότητας ή απώλεια της όρεξης μετά από τη λήψη τροφής. Για πολλούς ανθρώπους, όμως η  χρόνια γαστρίτιδα δεν προκαλεί καθόλου σημεία η συμπτώματα.

Περιστασιακά, η γαστρίτιδα μπορεί να προκαλέσει αιμορραγία στο στομάχι, αν και είναι σπάνια σοβαρή. Αλλά πρέπει να γνωρίζετε ότι η αιμορραγία στο στομάχι   που   προκαλεί εμετό με αίμα ή μαύρα κόπρανα, σαν πίσσα , απαιτεί άμεση ιατρική φροντίδα. 

Εάν κάνετε εμετό η εμετό με αίμα (καφεοειδή εμετό) ή κάνετε μαύρα κόπρανα η κόπρανα με αίμα, επισκεφθείτε το γιατρό σας αμέσως έτσι ώστε να προσδιοριστεί η αιτία.

ΠΟΙΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΣΤΗ ΖΩΗ ΣΑΣ;

Πεπτικά προβλήματα μπορούν  να συμβούν για πολλούς λόγους, συμπεριλαμβανομένων των επιλογών του τρόπου ζωής σας που μπορεί να αλλάξετε. Σε γενικές γραμμές, για να κρατήσετε το πεπτικό σας σύστημα υγιές, οι γιατροί συνιστούν να: 

• Μπορείτε να έχετε σωστές διατροφικές συνήθειες. Είναι εξίσου σημαντικό με το τι τρώτε  ο τρόπος με τον οποίο τρώτε. Τρώτε μέτριες ποσότητες,   σε τακτά διαστήματα και να χαλαρώσετε ενώ τρώτε.
• Μπορείτε να διατηρείτε  ένα  σωστό  βάρος. Πεπτικά προβλήματα  μπορεί να προκύψουν, ανεξάρτητα από το βάρος σας. Όμως, καούρα, φούσκωμα και δυσκοιλιότητα τείνουν να είναι πιο συχνά σε ανθρώπους που είναι υπέρβαροι. Η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους μπορεί συχνά να βοηθήσει στην πρόληψη ή μείωση αυτών των συμπτωμάτων.
• Μπορείτε να ασκηθείτε  σε συστηματική βάση .  Η αερόβια άσκηση που αυξάνει την αναπνοή σας και τον καρδιακό ρυθμό σας τονώνει επίσης τη δραστηριότητα των μυών του εντέρου, συμβάλλοντας στην προώθηση των κοπράνων μέσω του εντέρου σας πιο γρήγορα. Είναι καλύτερο να θέσετε ως στόχο τα 30 λεπτά τουλάχιστον  αερόβιας δραστηριότητας τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας. Μιλήστε  με το γιατρό σας πριν αρχίσετε ένα πρόγραμμα άσκησης.
• Διαχείριση του στρες. Το άγχος αυξάνει τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου, εξασθενεί το ανοσοποιητικό σας σύστημα, και μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει προβλήματα του δέρματος. Επίσης, αυξάνει την παραγωγή οξέων στο στομάχι και επιβραδύνει την πέψη. Επειδή η πίεση είναι αναπόφευκτη για τους περισσότερους ανθρώπους, το κλειδί είναι να μάθουν να το χειρίζονται αποτελεσματικά - ένα καθήκον που  γίνεται πιο εύκολο με μια θρεπτική διατροφή, επαρκή ανάπαυση, τακτική άσκηση και υγιείς τρόπους ζωής έτσι ώστε να επέλθει χαλάρωση. Αν έχετε πρόβλημα χαλάρωσης, θα μπορούσε να βοηθήσει ο διαλογισμός ή η ενασχόληση με  γιόγκα ή tai chi. Με αυτούς τους τρόπους, μπορείτε να εστιάσετε στο μυαλό σας, ηρεμήστε τις αγωνίες σας  και  μειώστε την σωματική ένταση. Επιπλέον το, θεραπευτικό μασάζ μπορεί να χαλαρώσει τους μυς που είναι τεντωμένοι και να ηρεμήσει τα ΄΄σπασμένα νεύρα΄΄.

Ποια τρόφιμα θα πρέπει να αποφύγετε;

Δεν επηρεάζουν οι τροφές όλους τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο. Θα πρέπει να μάθετε ποια τρόφιμα προκαλούν τα δικά σας συμπτώματα.

Σε γενικές γραμμές τα καρυκεύματα, όπως το πιπέρι, προκαλούν αύξηση του γαστρικού οξέος στο στομάχι και μπορεί να το ερεθίσουν. Τα τρόφιμα που περιέχουν σοκολάτα, είναι πικάντικα ή έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος μπορεί να ερεθίσουν το στομάχι σας, επίσης. Ποτά που περιέχουν αλκοόλ ή καφεΐνη μπορεί, επίσης, να προκαλέσουν συμπτώματα.

Μερικά τρόφιμα που μπορεί να χρειαστεί να περιορίσετε ή να αποφύγετε

Ποτά:

• Ζεστό κακάο και ζεστή σοκολάτα
• Πλήρες γάλα
• Peppermint τσάι και δυόσμο
• Ο κανονικός και ο ντεκαφεϊνέ καφές 
• Πράσινο και μαύρο τσάι, με ή χωρίς καφεΐνη 
• Ποτά με αλκοόλ
• Πορτοκάλι και γκρέιπφρουτ

Μπαχαρικά και καρυκεύματα:

• Μαύρο και κόκκινο πιπέρι 
• Σκόρδο σε σκόνη
• Chili σε σκόνη

Άλλα τρόφιμα:

• Τα γαλακτοκομικά προϊόντα από πλήρες γάλα ή οι κρέμες γάλακτος
• Tυριά με πικάντικη γεύση
• Υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά, κρέατα, όπως λουκάνικα, σαλάμι, μπέικον, ζαμπόν και αλλαντικά Hot τσίλι και πιπεριές
• Κρεμμύδια και σκόρδο
• Προϊόντα ντομάτας, όπως πάστα ντομάτας, σάλτσα ντομάτας, ή χυμός τομάτας

Ποια τρόφιμα μπορείτε να τρώτε και να πίνετε στην γαστρίτιδα;

Μπορείτε να τρώτε ποικιλία υγιεινών τροφίμων από όλες τις ομάδες. Τρώτε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, και με χωρίς λίπος ή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά γαλακτοκομικά τρόφιμα. Τα δημητριακά ολικής αλέσεως περιλαμβάνουν ολικής αλέσεως ψωμιά, δημητριακά, ζυμαρικά, ρύζι. Επιλέξτε άπαχο κρέας, πουλερικά (κοτόπουλο και γαλοπούλα), ψάρια, φασόλια, αυγά, και τα καρύδια. Ένα υγιές σχέδιο γεύματος είναι ένα γεύμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε ανθυγιεινά λίπη, αλάτι, ζάχαρη και πρόσθετα. Τα υγιή λίπη περιλαμβάνουν το ελαιόλαδο.

Τι άλλο μπορεί να είναι χρήσιμο;

Μην τρώτε ποτέ αμέσως πριν τον ύπνο: Σταματήστε να τρώτε τουλάχιστον 2 ώρες πριν τον ύπνο.
Τρώτε μικρά και συχνά γεύματα: το στομάχι σας μπορεί να ανεχθεί μικρά και συχνά γεύματα καλύτερα από τα μεγάλα γεύματα

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΓΑΣΤΡΙΤΙΔΟΣ

Αν και δεν μπορεί να εμποδίσουν πάντα την H. pylori λοίμωξη, αυτές οι προτάσεις μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου σας  από γαστρίτιδα: 

• Μπορείτε να τρώτε έξυπνα.  Αν έχετε συχνά δυσπεψία, τρώνε μικρότερες ποσότητες, πιο συχνά γεύματα για την άμβλυνση των συνεπειών του γαστρικού οξέος. Επιπλέον, μπορείτε να αποφύγετε οποιαδήποτε τρόφιμα που μπορούν να είναι  ερεθιστικά, ιδιαίτερα εκείνων που είναι πικάντικα, όξινα, τηγανητά ή λιπαρά. Ενώ η λήψη αυτών των μέτρων μπορούν να μειώσουν τα σημεία και τα συμπτώματα δεν μπορούν να εμποδίζουν γαστρίτιδα.
• Μπορείτε να περιορίσετε ή να αποφύγετε την κατανάλωση αλκοόλ. Η υπερβολική χρήση οινοπνεύματος μπορεί να ερεθίσει και να διαβρώσει το βλεννογόνια επένδυση του στομαχιού σας, μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και αιμορραγία.
• Μην καπνίζετε. Το κάπνισμα επηρεάζει   την προστατευτική επένδυση του στομάχου, καθιστώντας το στομάχι σας πιο επιρρεπή σε γαστρίτιδα, καθώς και σε έλκη. Το κάπνισμα αυξάνει επίσης το στομαχικό οξύ, καθυστερεί την  επούλωση του έλκους στο στομάχι και είναι ο κορυφαίος παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του στομάχου. Βέβαια η  διακοπή δεν είναι εύκολη, ειδικά αν είστε καπνιστής εδώ και χρόνια. Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με τις μεθόδους που μπορούν να σας βοηθήσουν να κόψετε το κάπνισμα.
• Αποφύγετε τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Αν είναι δυνατόν, αποφεύγετε τη λήψη ΜΣΑΦ - ασπιρίνη, τη ιβουπροφαίνη και τη ναπροξένη. η άλλα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη Αυτά μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονή του στομάχου ή να χειροτερέψουν τον προϋπάρχων  ερεθισμός  . Αντ 'αυτού, προτιμήστε  αναλγητικά που περιέχουν ακετομιφαίνη.
• Ακολουθήστε τις συστάσεις του γιατρού σας. Ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει να πάρετε ένα απλό αντιόξινο ή ένα ισχυρό αντιεκκριτικό που θα βοηθήσει στην πρόληψη επαναλαμβανόμενης γαστρίτιδας.

Διαβάστε επίσης

• Ταλαιπωρείστε συχνά από καούρες; Που οφείλονται και πώς μπορείτε να αντιμετωπίσετε την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, αλλάζοντας απλές συνήθειες;
• Tα συμπτώματα του καρκίνου του στομάχου. Τροφές που βοηθούν στην πρόληψη. Γιατί δεν πρέπει να παίρνουμε φάρμακα για το στομάχι στην τύχη;
• Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού βασική αιτία γαστρικού και πεπτικού έλκους. (Video)

• Έχετε δυσφορία, βαρυστομαχιά από το πολύ φαγητό; Τι μπορεί να κάνετε;

• Πονάτε στο στήθος; Είναι καρδιά ή στομάχι; Πότε πρέπει να καλέσετε βοήθεια και να πάτε αμέσως στο νοσοκομείο;

• Πεπτικό έλκος με καούρες, πόνο και δυσφορία στο πάνω μέρος της κοιλιάς. Ποια η κατάλληλη διατροφή; Αφεψήματα με βότανα

Κωνσταντίνου Λούβρου